Goddess Bramarambika – Story of Bhramaramba Devi at Srisailam Temple
Goddess Bramarambika is one of the manifestations of Goddess Shakti. In this form, She is the consort of Mallikarjuna Swamy (Shiva) at the Srisailam Temple. There are several legends associated with Bhramaramba Devi and one of the most popular one is she releasing thousands of bees to annihilate a demon.
Legend has it that a demon named Arunasura after strict austerities and penance pleased God Brahma and gained the boon that he will not be killed by any living being with two or four legs.
After acquiring the boon, he started troubling devas, saints and humans. Due to the boon, Devas were unable to defeat him. Finally, all living beings approached Goddess Durga and requested to save them from Arunasura. Goddess Durga then released thousands of bees, which had six legs, from her body. They stung the Asura to death. Goddess Durga remained in the form of Bramarambika at Srisailam.
At Srisailam Temple, Bhramaramba Devi is depicted as having eight arms and is adorned with silk sari. Married women perform different pujas for a happy and prosperous family life.
Srisailam Templs is popularly known as Bhramaramba Mallikarjunaswamy Temple. It is one among the 12 Jyotirlinga Temples.
The temple is devoted to Sri Mallikarjunaswamy and his consort Devi Bhramarambika. One of the 12 ‘ Jyotirlingas’ in India, the temple is situated on the south bank of Krishna River in Nallamalai forest. ‘Bhramara‘ means ‘bee‘ and goddess Bhramarambika is ( Parvati), the consort of Lord Mallikarjuna (Shiva). She is said to have assumed the form of a bee and worshipped him. The goddess is worshipped as Brahmani Shakti. Legend says that one can get mukti by taking birth at Srisailam. The sanctum of the temple, a shell-like structure, enshrines Lord Mallikarjuna.
Bhramaramba Mallikarjunaswamy Temple is a hill temple located at a height of 457 m at Srisailam in Andhra Pradesh. Srisailam is situated in the thick and inaccessible forests of the Nallamalai hills, in the northeastern portion of the Nandikotkur Taluk of Kurnool District. It is one of the most ancient and sacred places in South India, and this important religious shrine stands on the Rishabhagiri hill, on the southern bank of the sacred river Krishna. Srisailam is referred to as “Sri Giri”, “Sriparvata”, “Rudra Parvata” and “Seshachalam” in several texts and Puranas.
BHRAMARAMBA DHYANA RUPA
The temple resembles a large fort and is known for its sculptures. Built by the Vijayanagar King Harihara Raya (1404-1405) the temple is characterised by the Vijayanagar architectural style. The row of sculptures on the walls gives the impression of a gallery. The remarkable feature of the temple is a sculpture of sage Bringi standing on three legs. It is said that the sage was damned by the Goddess Parvati to turn into a skeleton since he worshipped only Shiva. The Lord appeased Parvati and gave the sage one more leg to stand on. There are smaller shrines devoted to Nandi, Sahasralinga and Nataraja.
Pilgrims bath in the Pathalaganga – the local name for the River Krishna – before visiting the sacred shrines of Brahmaramba, Mallikarjunaswamy, Uma-Maheshwara and Saraswati.
The Satavahanas, Vakatakas, Kakatiyas and Vijayanagar rulers were great devotees of Lord Mallikarjuna as is evident from early inscriptions found here. The gopuram of the temple was built by Chhatrapati Shivaji, the Maratha ruler.
The Krishna River passing through this shrine, is the holy teerth known as pathalaganga. Pilgrims take holy dip in this river. Nearby is the Shikaram, Tripurantakam, Paladhara Panchadhara and Alampur Navabrahmma temples. Hyderabad airport is at a distance of 230 km. The railway station at Markapur is 91 km from Srisailam along the Guntur- Hubli line on South Central Railway. Buses are easily available to and from this place to other parts of the state.
Bhramaramba / Bhramarambika is one of the eighteen Shakti peethas. The Greeva(Neck) of Devi fell here. She is the Shakti of Mallikarjuna.
BHRAMARAMBA TEMPLE
Temple of Bhramaramba: The idol of Bhramaramba is in the form of Maha lakshmi. An idol of Lopamudra, the wife of Agastya, is present in the Garbha griha. A Sri yantra is present in front of the Garbha griha.
Sthala purana:
Bhramaramba (Bhramari) means the Mother of bees.
Once upon a time, a demon named Arunaasura ruled the whole world. Chanting Gayatri mantra, he performed Tapasya for a very long time, and pleased Lord Brahma. Arunaasura, wished that he should not be killed by two feeted and four feeted creatures. Lord Brahma granted his wish.
With this wish of Arunaasura, Devathas were worried and prayed Adi Shakti. She appeared and told that, Arunaasura is her devote and can,t be killed unless he stops worshiping her.
As per the plan of Devathas, Brihaspathi(Jupiter), the Deva guru meets Arunaasura. The demon wondered and asked Brihaspathi the reason for his vist. Brihaspathi told him that, as both of them worship the same deity, the Gayatri, there is no wonder if he meets him. Arunaasura felt ashamed of himself for worshiping Gayatri, who is also being worshiped by Devathas and stopped worshiping her. With this Adi Shakti became angry and took the form of Bhramari / Bhramarambika. She created innumerable bees, which have six legs. These bees killed Arunaasura and his whole army within seconds.
బ్రమరాంబికాష్టకం
శ్రీ కంఠార్పితపత్రగండయుగళాం సింహాసనాధ్యాసినీం
లోకానుగ్రహకారిణీం గుణవతీం లోలేక్షణాం శాంకరీం
పాకారిప్రముఖామరార్చితపదాం మత్తేభకుంభస్తనీం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
వింధ్యాద్రీంద్రగృహాన్తరే నివసతీం వేదాన్తవేద్యాం నిధిం
మందారద్రుమపుష్పవాసితకుచాం మాయాం మహామాయినీః
బంధూక ప్రసవోజ్వలారుణనిభాం పంచాక్షరీరూపిణీం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
మాద్యచ్ఛుంభనీశుంభమేఘపటల ప్రధ్వంసజంఝానిలాం
కౌమారీ మహిషాఖ్యశుష్కవిటపీ ధూమోరుదావానలాం
చక్రాద్యాయుధసంగ్రహోజ్జ్వలకరాం చాముండికాధీశ్వరీం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
కేళీమందిరరాజతాచలసరో జాతోరుశోభాన్వితాం
నక్షత్రేశ్వరశేఖరప్రియతమాం దేవీ జగన్మోహినీమ్
రంజన్మంగళదాయినీం శుభకరీం రాజత్స్వరూపోజ్జ్వలాం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
సంసారార్ణవతారికాం భగవతీం దారిద్ర్యవిధ్వంసినీం
సంధ్యాతాండవకేళికప్రియసతీం సద్భక్తకామప్రదాం
శింజన్నూపురపాదపంకజయుగాం బింబాధరాం శ్యామలాం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
చంచత్కాంచనరత్నచారుకటకాం సర్వంసహావల్లభాం
కాంచీకాంచనఘంటికాఘణఘనాం కంజాతపత్రేఓనాం
సారోదారగునాంచితాం పురహర ప్రాణేశ్వరీం శాంభవీం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
బ్రహ్మర్షీ శ్వరవంద్పాదకమలాం పంకేరుహాక్షస్తుతాం
ప్రాలేయాచలవంశపావనకరీం శృంగారభూషానిధఙం
తత్త్వాతీతమహాప్రభాం విజయినీం దాక్షాయణీం భూరవీం
శ్రీ శైలభ్రమరాంబికాం భజ మనః శ్రీ శారదాసేవితామ్
భ్రమరాంబామహాదేవ్యా అష్టకం సర్వసిద్ధిదం
శత్రూనాం చాసురాణాం చ ధ్వంసనం త ద్వదా మ్యహమ్
శ్రీ భ్రమరాంబికాష్టకము
రవిసుధాకర వహ్నిలోచన రత్నకుండల భూషిణీ
ప్రవిమలంబుగ మమ్మునేలిన భక్తజన చింతామణీ
అవని జనులకు కొంగుబంగారైన దైవశిఖామణీ
శివుని పట్టపురాణి గుణమణి శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
కలియుగంబున మానవులకును కల్పతరువై యుండవా
వెలయగును శ్రీ శిఖరమందున విభవమై విలసిల్లవా
ఆలసింపక భక్తవరులకు అష్టసంపద లీయవా
జిలుగు కుంకుమ కాంతిరేఖల శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
అంగ వంగ కలింగ కాశ్మీరాంధ్ర దేశములందునన్
పొంగుచును వరహాల కొంకణ పుణ్యభూముల యందునన్
రంగుగా కర్ణాట రాట మరాట దేశములందునన్
శృంగినీ దేశముల వెలసిన శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
అక్షయంబుగ కాశిలోపల అన్నపూర్ణ భవానివై
సాక్షిగణపతి కన్న తల్లివి సద్గుణావతి శాంభవీ
మొక్షమొసగెడు కనకదుర్గవు మూలకారణ శక్తివి
శిక్షజేతువు ఘోరభవముల శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
ఉగ్రలోచన వరవధూమణి కొప్పుగల్గిన భామినీ
విగ్రహంబుల కెల్ల ఘనమై వెలయు శోభనకారిణీ
అగ్రపీఠమునందు వెలసిన ఆగమార్ధ విచారినీ
శీఘ్రమేకని వరములిత్తువు శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
నిగమగోచర నీలకుండలి నిర్మలాంగి నిరంజనీ
మిగుల చక్కని పుష్పకోమలి మీననేత్ర దయానిధీ
జగతిలోన ప్రసిద్ధికెక్కిన చంద్రముఖి సీమంతినీ
చిగురుటాకులవంటి పెదవుల శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
సోమశేఖర పల్లవాధరి సుందరీమణీ ధీమణీ
కోమలాంగి కృపాపయోనిధి కుటిలకుంతల యోగినీ
నా మనంబున పాయకుండమ నగకులేశుని నందినీ
సీమలోన ప్రసిద్ధికెక్కిన శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
భూతనాథుని వామభాగము పొందుగా చేకొందువా
ఖ్యాతిగను శ్రీశైలమున విఖ్యాతిగా నెలకొంటివా
పాతకంబుల పాఱద్రోలుచు భక్తులను చేకొంటివా
శ్వేతగిరిపై నుండి వెలసిన శ్రీగిరి భ్రమారాంబికా ||
ఎల్లవెలసిన నీదు భావము విష్ణులోకము నందున
పల్లవించును నీ ప్రభావము బ్రహ్మలోకము నందున
తెల్లముగ కైలాసమందున మూడులోకము లందున
చెల్లునమ్మ త్రిలోకవాసిని శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||
తరుని శ్రీగిరి మల్లికార్జున దైవరాయల భామినీ
కరుణతో మమ్మేలు మెప్పుడు కల్పవృక్షము భంగినీ
వరుసతో నీ యష్టకంబును వ్రాసి చదివిన వారికి
సిరులనిచ్చెద వెల్ల కాలము శ్రీగిరి భ్రమరాంబికా ||